ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട എണ്ണ കയറ്റുമതി രാജ്യങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് റഷ്യ. യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ പ്രധാനമായും അവരുടെ എണ്ണ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി റഷ്യയെ ആയിരുന്നു ആശ്രയിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ, 2023 മുതൽ റഷ്യയുടെ യുദ്ധം കാരണം ഏർപ്പെടുത്തിയ ഉപരോധങ്ങൾ മൂലം യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ റഷ്യൻ എണ്ണ വാങ്ങുന്നത് നിർത്തി. പകരം, അമേരിക്ക, കാനഡ, പശ്ചിമേഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ തുടങ്ങിയവരെയാണ് അവർ ഇപ്പോൾ ആശ്രയിക്കുന്നത്.
കഴിഞ്ഞ മാസം ആഗോള എണ്ണ ഉത്പാദനം കൂടുകയും, എണ്ണയുടെ ആവശ്യം കുറയുകയും ചെയ്ത ഒരു സാഹചര്യം ഉണ്ടായി. ഇത് ആഗോള വിപണിയിൽ എണ്ണവില കുത്തനെ കുറയാൻ കാരണമായി. ഇതോടെ, റഷ്യയും സൗദി അറേബ്യയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള പ്രധാന എണ്ണ കയറ്റുമതി രാജ്യങ്ങൾ വലിയ പ്രതിസന്ധിയിലായി. കാരണം, കുറഞ്ഞ വിലയ്ക്ക് എണ്ണ വിൽക്കുന്നത് അവരുടെ വരുമാനത്തെ കാര്യമായി ബാധിച്ചു. എന്നാൽ, ഈ അവസരം ഇന്ത്യയും തുർക്കിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള രാജ്യങ്ങൾക്ക് വലിയ നേട്ടമായി മാറി.
റഷ്യൻ എണ്ണയ്ക്ക് വില കുറഞ്ഞപ്പോൾ, ഈ രാജ്യങ്ങൾ വലിയ അളവിൽ എണ്ണ വാങ്ങി സംഭരിക്കാൻ തുടങ്ങി. അക്കൂട്ടത്തിൽ സൗദി അറേബ്യയും റഷ്യൻ എണ്ണ വാങ്ങാൻ തുടങ്ങി എന്നത് ഏറെ ശ്രദ്ധേയമാണ്. ലോകത്തിലെ പ്രധാന എണ്ണ ഉത്പാദന രാജ്യങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് സൗദി അറേബ്യ. അതുകൊണ്ട് തന്നെ, അവർ എന്തിനാണ് മറ്റൊരു രാജ്യത്ത് നിന്ന് എണ്ണ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നത് എന്ന ചോദ്യം സ്വാഭാവികമായും ഉയർന്നുവരും. ഇതിന് പ്രധാനമായും രണ്ട് കാരണങ്ങളാണുള്ളത്:
ഒന്ന് കുറഞ്ഞ വിലയാണ് : റഷ്യൻ ഇന്ധന എണ്ണയ്ക്ക് അന്താരാഷ്ട്ര വിപണിയിൽ താരതമ്യേന വില കുറവായിരുന്നു. ഈ അവസരം പ്രയോജനപ്പെടുത്തി കുറഞ്ഞ വിലയ്ക്ക് എണ്ണ വാങ്ങാൻ സൗദി അറേബ്യ തീരുമാനിച്ചു.
വൈദ്യുതി ഉത്പാദനമാണ് : ചൂടുകാലത്ത് സൗദി അറേബ്യയിൽ വൈദ്യുതിയുടെ ഉപഭോഗം കൂടും. എയർ കണ്ടീഷനറുകളുടെയും മറ്റ് ഉപകരണങ്ങളുടെയും ഉപയോഗം വർദ്ധിക്കുന്നതുകൊണ്ട് വൈദ്യുതി ഉത്പാദിപ്പിക്കാൻ കൂടുതൽ എണ്ണ ആവശ്യമായി വരും. ഈ അധിക ആവശ്യം നിറവേറ്റാൻ കുറഞ്ഞ വിലയ്ക്ക് ലഭിക്കുന്ന റഷ്യൻ എണ്ണ ഉപയോഗിക്കാൻ സൗദി തീരുമാനിച്ചു.
ഈ രണ്ട് കാര്യങ്ങൾ പരിഗണിച്ചാണ് സൗദി അറേബ്യ ഏപ്രിൽ, മെയ് മാസങ്ങളിൽ റഷ്യയിൽ നിന്ന് ഇന്ധന എണ്ണ വാങ്ങിയത്. ഏപ്രിലിൽ വാങ്ങിയ അത്രയും എണ്ണ മെയ് മാസത്തിൽ സൗദി വാങ്ങിയിട്ടില്ല എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. എങ്കിലും, ഏകദേശം 7 ലക്ഷം ടൺ എണ്ണ സൗദി ഇറക്കുമതി ചെയ്തു. കഴിഞ്ഞ മാസം റഷ്യയിൽ നിന്ന് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഇന്ധന എണ്ണ ഇറക്കിയ രാജ്യം സൗദി അറേബ്യയാണ്. റഷ്യയുടെ ഇന്ധന എണ്ണ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വാങ്ങിയ രണ്ടാമത്തെ രാജ്യം ഇന്ത്യയാണ് എന്ന് എൽ.എസ്.ഇ.ജി. ഡാറ്റകളെ ഉദ്ധരിച്ച് റോയിട്ടേഴ്സ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു. ഏകദേശം 6 ലക്ഷം ടൺ എണ്ണയാണ് ഇന്ത്യ വാങ്ങിയത്.
ഇത് ഏപ്രിൽ മാസത്തേക്കാൾ ഇരട്ടിയാണ്. അന്താരാഷ്ട്ര വിപണിയിൽ എണ്ണയ്ക്ക് വില കുറഞ്ഞ ഈ അവസരം ഇന്ത്യ ശരിക്കും മുതലെടുത്തു എന്ന് പറയാം. വില കുറഞ്ഞപ്പോൾ വലിയ അളവിൽ എണ്ണ വാങ്ങി സംഭരിച്ച് ഭാവിയിലെ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ഒരുങ്ങുകയായിരുന്നു ഇന്ത്യ. അതേസമയം, ഇറാനും ഇസ്രയേലും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധം ആരംഭിച്ചതോടെ എണ്ണവില പിന്നീട് കുത്തനെ കൂടി എന്നത് മറ്റൊരു കാര്യമാണ്. എന്നാൽ, യുദ്ധം തുടങ്ങിയതുകൊണ്ട് എണ്ണവിലയിലുണ്ടായ ഈ വർദ്ധനവ് ഇന്ത്യയെ കാര്യമായി ബാധിക്കില്ലെന്നാണ് വിപണി നിരീക്ഷകർ പറയുന്നത്.
കാരണം, മുൻ മാസങ്ങളിൽ ഇന്ത്യ വലിയ അളവിൽ എണ്ണ വാങ്ങി സംഭരിച്ചിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ, യുദ്ധം ദിവസങ്ങളോളം തുടരുകയാണെങ്കിൽ, മറ്റ് രാജ്യങ്ങളെപ്പോലെ ഇന്ത്യയും പ്രതിസന്ധിയിലാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. തുർക്കിയും മെയ് മാസത്തിൽ വലിയ അളവിൽ ഇന്ധന എണ്ണ വാങ്ങി സൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഏകദേശം 4.30 ലക്ഷം ടൺ എണ്ണയാണ് തുർക്കി റഷ്യയിൽ നിന്ന് വാങ്ങിയത്. വില കുറഞ്ഞ സാഹചര്യത്തിൽ ഏപ്രിൽ, മെയ് മാസങ്ങളിൽ റഷ്യയുടെ എണ്ണ വരുമാനം കുറഞ്ഞിരുന്നു. എന്നാൽ, ഇപ്പോൾ എണ്ണവില വർദ്ധിച്ചതോടെ റഷ്യയ്ക്ക് ഇത് വലിയ നേട്ടമായി മാറിയിരിക്കുകയാണ്.
റഷ്യയിൽ നിന്ന് സൗദി അറേബ്യ വാങ്ങുന്ന എണ്ണ പ്രധാനമായും അവരുടെ രാജ്യത്തെ വൈദ്യുതി ഉത്പാദനത്തിനാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. എന്നാൽ, ഇന്ത്യ റഷ്യയിൽ നിന്ന് വാങ്ങുന്ന എണ്ണയുടെ വലിയൊരു ഭാഗം അവരുടെ ശുദ്ധീകരണ ശാലകളിൽ സംസ്കരിച്ച്, യൂറോപ്പിലേക്കും മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലേക്കും കയറ്റുമതി ചെയ്യുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. ഇത് ഇന്ത്യയ്ക്ക് ഒരു സാമ്പത്തിക നേട്ടമായി മാറുന്നു. ആഗോള എണ്ണ വിപണിയിലെ ഈ മാറ്റങ്ങൾ ഓരോ രാജ്യത്തെയും സാമ്പത്തിക, രാഷ്ട്രീയ സാഹചര്യങ്ങളെ എങ്ങനെ ബാധിക്കുമെന്നത് കണ്ടറിയേണ്ടിയിരിക്കുന്നു.
അതേസമയം ലോകത്തെ പ്രധാന ഊർജ്ജ ശക്തികളിൽ ഒന്നാണ് ഇറാൻ. സ്വാഭാവികമായും, ഇറാനു നേരെ നടക്കുന്ന ഓരോ ആക്രമണവും എണ്ണ-വാതക മേഖലകളെയും കാര്യമായി ബാധിക്കും. അവിടെ നിന്നുള്ള എണ്ണയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും കയറ്റുമതി താറുമാറാകാൻ ഇത് ഇടയാക്കും. കഴിഞ്ഞ ദിവസം ഇസ്രായേൽ ഇറാനിലെ ചില വാതക കേന്ദ്രങ്ങൾ ആക്രമിച്ചതോടെയാണ് ഈ വിഷയം കൂടുതൽ ചർച്ചയായത്. ഊർജ്ജ രംഗത്ത് വലിയ ശക്തിയാണെങ്കിലും, ഇറാനിൽ നിന്നുള്ള എണ്ണയും വാതകവും ലോകവിപണിയിൽ ഔദ്യോഗികമായി എത്തുന്നത് കുറവാണ്.
ഇതിന് കാരണം, 1979 മുതൽ അമേരിക്ക ഇറാനു മേൽ തുടരുന്ന ഉപരോധങ്ങളാണ്. എങ്കിലും, സൗഹൃദ രാജ്യങ്ങളായ ചൈനയും റഷ്യയും ഇറാന്റെ എണ്ണ ധാരാളമായി വാങ്ങിക്കൂട്ടുന്നുണ്ട്. ഇതിനിടയിലാണ് ഇസ്രായേൽ മിസൈൽ ഇറാന്റെ വാതക കേന്ദ്രത്തിൽ പതിച്ചത്. ഈ വാതക മേഖല ഖത്തറുമായി അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന പ്രദേശത്താണ് എന്നത് സാഹചര്യത്തിന്റെ ഗൗരവം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ലോകത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ പ്രകൃതിവാതകമുള്ള രാജ്യങ്ങളിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനത്താണ് ഇറാൻ. എണ്ണ സംഭരണത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ ലോകത്ത് മൂന്നാം സ്ഥാനത്തും ഇറാനാണ്. ഏകദേശം 157 ബില്യൺ ബാരൽ ക്രൂഡ് ഓയിൽ ഇറാനിലുണ്ടെന്നാണ് കണക്കുകൾ.
ഇത് പശ്ചിമേഷ്യയിലെ മൊത്തം എണ്ണയുടെ 24 ശതമാനവും, ലോകത്തെ മൊത്തം എണ്ണയുടെ 12 ശതമാനവുമാണ്. എന്നാൽ, എണ്ണയുടെയും വാതകത്തിന്റെയും ഉത്പാദനത്തിൽ ഇറാൻ അൽപ്പം പിന്നിലാണ്. ക്രൂഡ് ഓയിൽ ഉത്പാദനത്തിൽ ഇറാൻ ലോകത്ത് ഒമ്പതാം സ്ഥാനത്തും, എണ്ണ ഉത്പാദക രാജ്യങ്ങളുടെ കൂട്ടായ്മയായ ഒപെക് അംഗങ്ങളിൽ നാലാം സ്ഥാനത്തുമാണ്. ഓരോ ദിവസവും 33 ലക്ഷം ബാരൽ എണ്ണയാണ് ഇറാൻ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. ദിവസവും ഏകദേശം 20 ലക്ഷം ബാരൽ എണ്ണ ഇറാൻ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നുണ്ട്. സൗദി അറേബ്യ, യു.എ.ഇ. എന്നീ ജി.സി.സി. രാജ്യങ്ങൾക്ക് പിന്നിലാണ് എണ്ണ ഉത്പാദനത്തിൽ ഇറാന്റെ സ്ഥാനം.
ലോകത്ത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ എണ്ണ ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്ന രാജ്യം അമേരിക്കയാണ്. സൗദി അറേബ്യ, റഷ്യ, കാനഡ, ചൈന, ഇറാഖ്, ബ്രസീൽ, യു.എ.ഇ., ഇറാൻ, കുവൈറ്റ് എന്നിവരാണ് ആദ്യ പത്ത് രാജ്യങ്ങളുടെ പട്ടികയിലുള്ളത്. അമേരിക്കൻ ഉപരോധങ്ങളും വിദേശ നിക്ഷേപം ലഭിക്കാത്തതുമാണ് ഇറാന്റെ എണ്ണ ഉത്പാദനം താരതമ്യേന കുറയാൻ പ്രധാന കാരണം. ഇസ്രായേൽ ആക്രമണത്തെ തുടർന്ന് കഴിഞ്ഞ ദിവസം 7 ശതമാനമാണ് എണ്ണവില വർദ്ധിച്ചത്. ഇത് ആഗോള സാമ്പത്തിക മേഖലയ്ക്ക് വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ് ഉയർത്തുന്നത്.
ഇറാനുമേലുള്ള ഏതൊരു സൈനിക നടപടിയും ആഗോള എണ്ണ വിപണിയിൽ വലിയ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുമെന്നത് ഉറപ്പാണ്. ഇത് ലോകമെമ്പാടുമുള്ള രാജ്യങ്ങളുടെ സാമ്പത്തിക സ്ഥിതിയെയും സാധാരണക്കാരുടെ ജീവിതത്തെയും നേരിട്ട് ബാധിക്കും.
ഈ സംഘർഷം എങ്ങനെ മുന്നോട്ട് പോകുമെന്നും, അത് ആഗോള ഊർജ്ജ വിപണിയിൽ കൂടുതൽ അസ്ഥിരതകൾക്ക് ഇടയാക്കുമോ എന്നും കണ്ടറിയേണ്ടിയിരിക്കുന്നു.