ഇന്ത്യക്കും ചൈനക്കും വൻ തിരിച്ചടി; ഗൾഫ് എണ്ണ വിപണിയിലും വൻ മാറ്റങ്ങൾ

വർഷങ്ങളുടെ കാത്തിരിപ്പിനും കഠിനാധ്വാനത്തിനും ശേഷം, കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ രാജ്യമായ കെനിയ ഇപ്പോൾ ക്രൂഡ് ഓയിൽ ഉൽപ്പാദന രംഗത്തേക്ക് കടക്കുകയാണ്. 2026-ഓടെ എണ്ണ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാനും അത് വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് കയറ്റി അയക്കാനും കെനിയ ഒരുങ്ങുകയാണെന്ന് കെനിയൻ ഊർജ്ജ-പെട്രോളിയം മന്ത്രി ഒപിയോ വാൻഡായി കഴിഞ്ഞ ദിവസം അറിയിച്ചു. ഇത് കെനിയയുടെ സാമ്പത്തിക രംഗത്തും ആഗോള എണ്ണ വിപണിയിലും വലിയ മാറ്റങ്ങൾക്ക് വഴിയൊരുക്കും.

കെനിയയുടെ വടക്കുഭാഗത്തുള്ള സൗത്ത് ലോകിചാർ ബേസിൻ എന്ന സ്ഥലത്താണ് പ്രധാനമായും എണ്ണ ശേഖരം കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്. ഏകദേശം പത്ത് വർഷം മുൻപ് തന്നെ ഈ മേഖലയിൽ വാണിജ്യാടിസ്ഥാനത്തിൽ ഉപയോഗിക്കാവുന്നത്ര എണ്ണയുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. ബ്രിട്ടൻ ആസ്ഥാനമായുള്ള ടുലോ ഓയിൽ, ടോട്ടൽഎനർജീസ്, ആഫ്രിക്ക ഓയിൽ തുടങ്ങിയ വലിയ കമ്പനികളുമായി ചേർന്നാണ് കെനിയ ആദ്യം എണ്ണ കണ്ടെത്താനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ തുടങ്ങിയത്.

എന്നാൽ, എണ്ണ ഉൽപ്പാദനം തുടങ്ങുന്നതിന് പല തടസ്സങ്ങളും നേരിട്ടു. പണം കണ്ടെത്താനുള്ള ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ, നിക്ഷേപകർ പിന്മാറിയത്, എണ്ണപ്പാടങ്ങളിൽ നിന്ന് എണ്ണ എത്തിക്കാനുള്ള വലിയ ചെലവുകൾ എന്നിവയെല്ലാം പദ്ധതിയെ വൈകിച്ചു. 2023-ൽ ടോട്ടൽഎനർജീസും ആഫ്രിക്ക ഓയിലും ഈ പദ്ധതിയിൽ നിന്ന് പിന്മാറിയപ്പോൾ, ടുലോ ഓയിൽ മാത്രമായി ഇതിന്റെ ഉടമസ്ഥർ.

വടക്കൻ മേഖലയിലെ എണ്ണ, കടൽത്തീരത്തേക്ക് എത്തിക്കാൻ ആവശ്യമായ പൈപ്പ്‌ലൈൻ ഉണ്ടാക്കാൻ ടുലോ ഓയിലിന് പണം കണ്ടെത്താൻ കഴിയാത്തതായിരുന്നു ഒരു വലിയ പ്രശ്നം. എന്നാൽ, അടുത്തിടെ നടന്ന ഒരു പുതിയ കരാർ കെനിയയുടെ എണ്ണ സ്വപ്നങ്ങൾക്ക് വീണ്ടും ജീവൻ നൽകി. ഈ വർഷം ആദ്യം, ടുലോ ഓയിൽ കെനിയയിലെ തങ്ങളുടെ ഓഹരികളെല്ലാം കുറഞ്ഞത് 120 മില്യൺ ഡോളറിന് (ഏകദേശം 1000 കോടി രൂപ) ഗൾഫ് എനർജി ലിമിറ്റഡ് എന്ന കമ്പനിക്ക് വിൽക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. ഇപ്പോൾ ഗൾഫ് എനർജി, ടുലോയുടെ ഈ ഓഹരികൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിന്റെ അവസാന ഘട്ടത്തിലാണ്.

ഉൽപ്പാദനം തുടങ്ങാൻ ഇനി കെനിയൻ സർക്കാരിന്റെ അനുമതി മാത്രമാണ് വേണ്ടത്. തുടക്കത്തിൽ, ഒരു ദിവസം 60,000 മുതൽ 100,000 ബാരൽ വരെ എണ്ണ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാനാണ് കെനിയ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 25 വർഷത്തിനുള്ളിൽ ഏകദേശം 560 മില്യൺ ബാരൽ എണ്ണ ഈ മേഖലയിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുമെന്നും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഈ പദ്ധതി വിജയകരമായാൽ, കെനിയയെ ലോക എണ്ണ വിപണിയിലെ ഒരു പ്രധാന രാജ്യമാക്കി മാറ്റുമെന്ന കാര്യത്തിൽ സംശയമില്ല. എണ്ണപ്പാടങ്ങളിൽ നിന്ന് തീരത്തേക്ക് എണ്ണ എത്തിക്കാൻ ഒരു പൈപ്പ്‌ലൈൻ സ്ഥാപിക്കുക എന്നതാണ് ഈ പദ്ധതിയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാര്യം.

ഗൾഫ് എനർജിയും കെനിയൻ സർക്കാരും ഈ പൈപ്പ്‌ലൈൻ സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് വലിയ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നുണ്ട്. ഈ പൈപ്പ്‌ലൈൻ എണ്ണപ്പാടങ്ങളെ കെനിയയിലെ ലാമു തുറമുഖവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കും. ഇവിടെ നിന്ന് കപ്പലുകൾ വഴി എണ്ണ ലോകത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിലേക്കും കയറ്റി അയക്കും. ക്രൂഡ് ഓയിൽ കയറ്റുമതി കെനിയയുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ വലിയ മാറ്റങ്ങൾ കൊണ്ടുവരും. ഇത് രാജ്യത്തിന് വലിയ വരുമാനം നേടിത്തരുന്നതിനൊപ്പം, ധാരാളം പുതിയ തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കും. കൂടാതെ, രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും പിന്നാക്കം നിൽക്കുന്ന തുർകാന മേഖലയിൽ റോഡുകളും മറ്റ് സൗകര്യങ്ങളും ഉൾപ്പെടെയുള്ള അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കാനും ഈ പദ്ധതി സഹായിക്കും. ഇത് അവിടുത്തെ ജനങ്ങളുടെ ജീവിത നിലവാരം ഉയർത്താൻ സഹായിക്കും.

കെനിയയും എണ്ണ വിപണിയിലേക്ക് കടന്നുവരുന്നത്, ലോകത്ത് ക്രൂഡ് ഓയിൽ കയറ്റുമതിയുടെ 32.6% കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങൾക്ക് ഒരു ചെറിയ വെല്ലുവിളി ആയേക്കാം. വിപണിയിൽ എണ്ണയുടെ ലഭ്യത കൂടുമ്പോൾ വില കുറയാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് എണ്ണ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന രാജ്യങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ വിലപേശൽ ശേഷി നൽകും. ലോകത്ത് ഏറ്റവുമധികം ക്രൂഡ് ഓയിൽ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന മൂന്നാമത്തെ രാജ്യമായ ഇന്ത്യക്ക് കെനിയയുടെ ഈ നീക്കം ഏറെ പ്രയോജനകരമാകും. ഭാവിയിൽ ഇന്ത്യക്ക് എണ്ണ ഇറക്കുമതിക്ക് കെനിയയെയും ആശ്രയിക്കാൻ കഴിയും. ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളായ സൗദി അറേബ്യ, യുഎഇ, കുവൈറ്റ് എന്നിവ ഒപെക് പ്ലസ് എന്ന എണ്ണ ഉൽപ്പാദകരുടെ കൂട്ടായ്മയിലെ അംഗങ്ങളാണ്.

കെനിയയുടെ എണ്ണ കയറ്റുമതി ഒപെക് പ്ലസ്സിന്റെ ഉൽപ്പാദന നിയന്ത്രണ തന്ത്രങ്ങളെ നേരിട്ട് ബാധിക്കില്ലെങ്കിലും, ആഫ്രിക്കൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള എണ്ണയുടെ വർധിച്ച ലഭ്യത ആഗോള വിപണിയിലെ സന്തുലനത്തെ സ്വാധീനിക്കാമെന്ന് വിദഗ്ധർ പറയുന്നു. 2023-ൽ ഇന്ത്യയുടെ ക്രൂഡ് ഓയിൽ ഇറക്കുമതിയുടെ 41% റഷ്യയിൽ നിന്നും, 20% ഇറാഖിൽ നിന്നും, 15% സൗദി അറേബ്യയിൽ നിന്നും, 11% യുഎഇയിൽ നിന്നുമായിരുന്നു. കെനിയയിൽ നിന്നുള്ള എണ്ണ, പ്രത്യേകിച്ച് ആഫ്രിക്കൻ ഭൂഖണ്ഡത്തിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പുതിയ സ്രോതസ്സായി മാറുകയാണെങ്കിൽ, ഇന്ത്യയുടെ ഇറക്കുമതി സ്രോതസ്സുകളെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കും.

റഷ്യയെയും ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളെയും പൂർണ്ണമായി ആശ്രയിക്കുന്നത് വഴിയുണ്ടാകുന്ന അപകടസാധ്യത കുറയ്ക്കാനും ഇത് ഇന്ത്യക്ക് സഹായകമാകും. അതേസമയം റഷ്യയെ സാമ്പത്തികമായി ഞെരുക്കാൻ അമേരിക്ക ഒരു പുതിയ നീക്കത്തിനൊരുങ്ങുകയാണ്. റഷ്യയിൽ നിന്ന് എണ്ണയും വാതകവും പെട്രോകെമിക്കൽ ഉൽപ്പന്നങ്ങളും വാങ്ങുന്ന രാജ്യങ്ങൾക്ക് മേൽ 500 ശതമാനം ഇറക്കുമതി ചുങ്കം ഏർപ്പെടുത്തണമെന്നാണ് യുഎസ് സെനറ്റർ റിച്ചാർഡ് ബ്ലൂമെന്താൽ ആവശ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. ഇത് നടപ്പിലായാൽ ഏറ്റവും വലിയ തിരിച്ചടി നേരിടുക ഇന്ത്യയും ചൈനയുമായിരിക്കും. കാരണം, റഷ്യയുടെ ക്രൂഡ് ഓയിലിന്റെ 70 ശതമാനവും ഇപ്പോൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നത് ഈ രണ്ട് രാജ്യങ്ങളാണ്.

യുക്രെയ്നിൽ വെടിനിർത്തലിന് തയ്യാറാകണമെന്ന് അമേരിക്ക റഷ്യയോട് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. എന്നാൽ റഷ്യ ഇത് അംഗീകരിച്ചില്ല. ഇതാണ് അമേരിക്കയെ ചൊടിപ്പിച്ചത്. റഷ്യയെ സാമ്പത്തികമായി ദുർബലപ്പെടുത്തുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെയാണ് യുഎസ് ഈ നീക്കം നടത്തുന്നത്. യുക്രെയ്ൻ യുദ്ധം തുടങ്ങിയപ്പോൾ തന്നെ അമേരിക്ക റഷ്യക്ക് മേൽ സാമ്പത്തിക ഉപരോധങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. ഊർജ്ജം, സൈനികം, ലോജിസ്റ്റിക്സ്, വ്യോമയാനം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിലായിരുന്നു ആദ്യ ഉപരോധങ്ങൾ. എന്നാൽ, ഈ ഉപരോധങ്ങൾ റഷ്യയെ കാര്യമായി ബാധിച്ചില്ല. അതോടെയാണ് കൂടുതൽ ശക്തമായ സാമ്പത്തിക ഉപരോധങ്ങളിലേക്ക് യുഎസ് കടന്നത്.

യുക്രെയ്ൻ യുദ്ധത്തിന് മുൻപ് ഇന്ത്യ പ്രധാനമായും എണ്ണയ്ക്കായി ആശ്രയിച്ചിരുന്നത് സൗദി അറേബ്യയെയും ഇറാഖിനെയും ആയിരുന്നു. അന്ന് റഷ്യയിൽ നിന്ന് ഇന്ത്യ ഇറക്കുമതി ചെയ്തിരുന്നത് വെറും രണ്ട് ശതമാനത്തിൽ താഴെ എണ്ണ മാത്രമാണ്. എന്നാൽ യുഎസ് അടക്കമുള്ള രാജ്യങ്ങൾ റഷ്യക്ക് ഉപരോധം ഏർപ്പെടുത്തിയതോടെ, റഷ്യ വളരെ കുറഞ്ഞ വിലയ്ക്ക് ഇന്ത്യക്കും ചൈനക്കും എണ്ണ വിൽക്കാൻ തുടങ്ങി. ഇതോടെ കഴിഞ്ഞ രണ്ട് വർഷമായി റഷ്യയിൽ നിന്ന് ഏറ്റവുമധികം ക്രൂഡ് ഓയിൽ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന രാജ്യങ്ങളായി ഇന്ത്യയും ചൈനയും മാറി. റഷ്യയിൽ നിന്ന് എണ്ണ വാങ്ങുന്നതിലൂടെ ഡോളറിന്റെ ഉപയോഗം കുറയ്ക്കാനും ശുദ്ധീകരിച്ച എണ്ണയുടെ ഇറക്കുമതി തടയാനും ഇന്ത്യ ലക്ഷ്യമിടുന്നുണ്ട്.

എന്നാൽ, ഇന്ത്യ റഷ്യൻ എണ്ണയെ ഇങ്ങനെ ആശ്രയിക്കുന്നത് അമേരിക്കക്ക് അത്ര ഇഷ്ടമല്ല. റഷ്യയെ ഒഴിവാക്കി അമേരിക്കയിൽ നിന്ന് കൂടുതൽ എണ്ണ വാങ്ങണമെന്നാണ് അവരുടെ താല്പര്യം. ഉയർന്ന ചുങ്കം ഏർപ്പെടുത്തുന്നത് ഇന്ത്യയെ അമേരിക്കയിൽ നിന്ന് എണ്ണ വാങ്ങാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചേക്കാം. അടുത്തിടെ ഇന്ത്യ അമേരിക്കയിൽ നിന്നുള്ള എണ്ണ ഇറക്കുമതി കൂട്ടിയതും അമേരിക്കക്ക് പ്രതീക്ഷ നൽകുന്നുണ്ട്. ഈ യുഎസ് തീരുമാനം ഇന്ത്യയെ സൗദി അറേബ്യ, യുഎഇ തുടങ്ങിയ അറബ് രാജ്യങ്ങളെ കൂടുതൽ ആശ്രയിക്കാനും ഇടയാക്കും.

അതേസമയം, ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ എണ്ണ കയറ്റുമതിക്കാരായ സൗദി അറേബ്യ ജൂലൈ മാസത്തിൽ ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾക്ക് നൽകുന്ന ക്രൂഡ് ഓയിലിന്റെ വില കുറച്ചേക്കുമെന്ന റിപ്പോർട്ടുകളുമുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ ആറ് മാസത്തെ ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ നിലയിലേക്ക് വില എത്തിയേക്കാമെന്നാണ് സൂചന. ഇന്ത്യയും ചൈനയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള എണ്ണ ഇറക്കുമതി രാജ്യങ്ങൾക്ക് ഈ വിലയിടിവ് വലിയ നേട്ടമാണ്. വില കുറയ്ക്കലും ഉൽപ്പാദന വർധനവും സൗദി അറേബ്യയുടെ സാമ്പത്തിക സ്ഥിതിയെ കുറച്ചുകാലത്തേക്ക് ബാധിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. 2025-ൽ ബ്രെന്റ് ക്രൂഡ് ബാരലിന് 62 ഡോളറിൽ താഴെയായാൽ, സൗദിയുടെ ബജറ്റ് കമ്മി 67 ബില്യൺ ഡോളറിന് മുകളിലാകുമെന്ന് സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധർ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിരുന്നു. ഇതിനുപിന്നാലെയാണ് സൗദി അരാംകോയുടെ ആദ്യപാദ ലാഭം 4.6% കുറഞ്ഞതായുള്ള റിപ്പോർട്ടുകൾ വന്നത്. കുറഞ്ഞ വിൽപ്പനയും കൂടിയ പ്രവർത്തന ചെലവുമാണ് ലാഭം കുറയാൻ കാരണം.